समयमै रगत नपाउँदा विश्वमा वर्षेनी लाखौँ मानिसको मृत्यु हुने गरेको छ । रक्तदानले व्यक्तिको जीवन मात्र बचाउँदैन, यसले रक्तदाताको शरीरमा पनि विशेष प्रभाव पार्छ। नियमित रक्तदान गर्नु शरीरका लागि फाइदाजनक हुने अध्ययनले देखाएको छ । रक्तदान गर्ने बानीले तपाईँलाई धेरै प्रकारका दीर्घकालीन रोगहरूको जोखिमबाट बचाउन सक्छ। रक्तदान पूर्णतया सुरक्षित छ।
जानौँ, रक्तदान गर्दा ध्यान दिनुपर्ने कुरा र यसका फाइदाहरू के के छन् ?
रक्तदान क-कसले गर्न सक्छन् ?
रक्तदान गर्दा केही कुरामा ध्यान दिइन्छ । रक्तदान गर्नको लागि तपाई १८ वर्ष वा सोभन्दा माथिको हुनुपर्छ। दाताको रगतमा हेमोग्लोबिनको स्तर १३ भन्दा कम हुनु हुँदैन। रक्तदाताको तौल ५० किलो हुनुपर्छ, यस बाहेक रक्तदाता पूर्णतया स्वस्थ हुनुपर्छ अर्थात् रक्तचाप, मधुमेह वा अन्य कुनै प्रकारको सङ्क्रमण हुनुहुँदैन ।
फोक्सोको गम्भीर रोग, हेपाटाइटिस, एचआइभी सङ्क्रमण, एड्स आदिका बिरामीले रक्तदान गर्न सक्दैनन् । सामान्यतया एउटा रक्तदान गरेको तीन महिनापछि पनि अर्को रक्तदान गर्नुपर्छ । रगतदान गर्दा हुने स्वास्थ्य लाभका बारेमा जानकारी गरौँ।
रक्तचापको समस्या कम हुन्छ
अन्वेषकहरूले पत्ता लगाए कि नियमित रूपमा रगत दान गर्ने व्यक्तिहरूलाई अन्य मानिसहरूको तुलनामा उच्च रक्तचापको समस्या कम हुन्छ। २०१५ मा, वैज्ञानिकहरूले एक वर्षमा एक देखि चार पटक रगत दान गर्ने २९२ दाताहरूको स्वास्थ्य जाँच गरे। यस्ता व्यक्तिमा उच्च रक्तचापको समस्या कम हुने सम्भावना देखिएको छ । रक्तचापको समस्याको अनुपस्थितिले हृदय रोगसँग सम्बन्धित जोखिमलाई पनि कम गर्छ। यसबाहेक कोलेस्ट्रोलको समस्या कम गर्नमा पनि रक्तदानको फाइदा देखिएको छ ।
तौल नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्छ
अनुसन्धानकर्ताहरूले पत्ता लगाएका छन् कि रक्तदानले वजन नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्दछ। केही अनुसन्धानले पत्ता लगाएको छ कि रगत दान गर्दा क्यालोरीहरू जलाउन सक्छ, जसले वजन नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्दछ। यद्यपि, यो पुष्टि गर्न पर्याप्त प्रमाण उपलब्ध छैन।
वैज्ञानिकहरूको टोलीले नियमित रक्तदान गर्ने बानी धेरै किसिमले फाइदाजनक हुने, जसका कारण तौल बढ्ने खतरा कम हुने पत्ता लागेको छ ।
मानसिक स्वास्थ्यमा फाइदाजनक
रक्तदानले शारीरिक र भावनात्मक स्वास्थ्यलाई पनि फाइदा गर्छ। मेन्टल हेल्थ फाउन्डेसनको एक रिपोर्ट अनुसार, यो तपाईँको मानसिक स्वास्थ्यलाई धेरै तरिकामा कायम राख्न लाभदायक हुन सक्छ।
–रक्तदानले राम्रो अनुभूति दिन्छ जसले मानसिक स्वास्थ्यमा सुधार गर्छ।
–रक्तदानका फाइदाहरू तनाव–चिन्ता जस्ता विकारहरू कम गर्नमा पनि देखिएका छन्।
–नकारात्मक भावनाहरू हटाउन मद्दत गर्दछ।
–रक्तदानले आत्मीयता बढाउन पनि सहयोगी हुन्छ ।